پرسلان (Porslan) چیست؟
پرسلان (Porslan) نوعی سرامیک است که از ترکیب مواد مختلفی به وجود می‌آید. برخی از این مواد برای همه ما آشنا است و برخی دیگر نیز در دسترس همگان قرار ندارد. این ماده، ترکیبی از خاک رس، کوارتز، فلدسپات، کائولین و سایر مواد معدنی است و همین امر آن را به یک ماده با ویژگی‌های بی‌نظیر یا حداقل کم‌نظیر تبدیل می‌کند. البته ممکن است تمام این مواد در همه انواع پرسلان کاربرد نداشته باشند و بسته به نیاز کاربر مواد متفاوتی در تولید آن به کار گرفته شود. همچنین برخی از محصولات ساخته شده با این مواد به محصولات چینی نیز شهرت دارند.
ویژگی ها و شیوه تولید پرسلان
این ماده به دلیل مواد به کارگرفته شده در آن اغلب به رنگ سفید دیده می‌شود. محصولات ساخته شده با این ماده، محصولاتی ضدخش، شفاف، مقاوم، ضدلغزش و سختی قابل‌توجهی هستند. این محصولات ویژگی‌های خود را مدیون porslan و البته شیوه ساخت آن هستند.
شیوه تولید پرسلان
برای تولید این ماده ابتدا مواد اولیه موردنیاز را با نسبتی مشخص با هم مخلوط می‌کنند. سپس به‌منظور شکل‌دهی به آن، از روش‌هایی مانند اکستروژن، چرخ سفالگری یا پرس استفاده می‌کنند. سپس آن را در کوره‌هایی با درجه حرارت بین 1200 تا 1400 درجه سانتی گراد یا گاهی بیشتر قرار می‌دهند تا پس از پخت به یک ساختار شیشه‌ای رنگ یا سفید رنگ دست یابند. اکنون که با شیوه تولید این محصول آشنا شدیم، بد نیست در ادامه با انواع porslan آشنا شویم و سپس به ذکر موارد دیگر در این زمینه بپردازیم:
انواع پرسلان
به‌طورکلی این ماده را می‌توان به 2 شیوه مختلف دسته‌بندی کرد:
این دسته بندی‌ها شامل تقسیم‌بندی از لحاظ رنگ و دسته‌بندی از لحاظ مواد اولیه می‌شوند.
انواع porslan از لحاظ رنگ
در این نوع دسته‌بندی، محصولات به 2 نوع لعابدار و بدون لعاب تقسیم می‌شوند. بدیهی است که محصولات لعابدار، ظاهری زیباتر نسبت به نوع بدون لعاب دارند. پوشش لعابی این محصولات باعث براق‌تر شدن و شیشه‌ای تر شدن آنها می‌شود و رنگهای متوعی به آن می‌بخشد. در مقابل محصولات بدون لعاب، محصولاتی با رنگ طبیعی‌تر هستند و ممکن است برای مخاطب حس بهتری ایجاد کند.
انواع porslan از نظر ساختار
اگر بخواهیم پرسلان را از زاویه‌ای دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تر مورد بررسی قرار دهیم، باید آن را از منظر ساختار و مواد تشکیل دهنده آن تشریح کنیم. شناخت این ساختارها سبب می‌شود تا کاربردهای هر یک از آنها را بهتر متوجه شویم و در نتیجه در زمان خرید تیغه پرسلان بر انتخاب بهتری داشته باشیم.
به طور کلی ساختارهای پرسلانی را به چند قسمت مختلف می‌توان تقسیم کرد:
پرسلان خمیر نرم
خمیر این محصولات از مواد اولیه‌ای مانند کائولین با کوارتز، نفلین سینیت یا سایر سنگ‌های فلدسپاتی تشکیل شده است. همچنین دمای موردنیاز برای ساخت چنین محصولاتی 1200 درجه سانتیگراد می‌باشد.
پرسلان خمیر سخت
کائولین، فلدسپات و کوارتز از جمله مهم‌ترین مواد اولیه برای ساخت خمیر سخت هستند. هرچند که در ظاهر این مواد اولیه تفاوتی با مواد خمیر نرم ندارند؛ اما باید دقت داشت که میزان استفاده از هرکدام از این موارد ممکن است متفاوت باشد. همچنین باید بدانید که برای پخت این نوع خمیر نیاز به درجه حرارتی بین 1200 تا 1500 درجه سانتیگراد است که نتیجه را بسیار متفاوت می‌کند. این نوع پرسلان عموما شفاف‌تر نسبت به نوع قبل هستند.
پرسلان چینی
مواد اولیه ساخت این نوع پرسلان شامل پگماتیت و خاک رس چینی می‌شود. پگماتیت نوعی گرانیت دانه‌درشت است که پس از آسیاب شدن به خاک رس اضافه می‌شود. همچنین دمای موردنیاز برای پخت این نوع پرسلان، 1300 درجه سانتیگراد می‌باشد.
البته تنوع این ماده مهم در صنعت ساختمان بیش از این موارد است؛ اما این دسته‌بندی را می‌توان کامل‌ترین دسته‌بندی در این زمینه دانست.
به طور کلی ساختارهای پرسلانی را به 3 قسمت مختلف می‌توان تقسیم کرد.
کاربردهای پرسلان
اکنون که با انواع پرسلان آشنا شدیم، می‌توانیم در مورد کاربردهای این ماده شگفت‌انگیز در صنایع مختلف بهتر صحبت کنیم. در ادامه سعی خواهیم کرد تا شما را به‌وسیله بیان نمونه‌های کاربردی با هر یک از انواع پرسلان نرم، سخت و چینی آشنا کنیم:
کاربردهای پرسلان نرم
محصولات ساخته شده با soft-paste porcelain بسیار متنوع و در عین حال کاربردی هستند. تقریباً امروزه در اکثر خانه‌های ایرانی می‌توان چنین محصولاتی را مشاهده کرد. برخی از این محصولات عبارتند از:
ظروف تزیینی، ظروف آشپزخانه، لوازم پزشکی، لوازم بهداشتی و حتی لوازم آرایشی از جمله مهم‌ترین کاربردهای این نوع پرسلان هستند.
کاربردهای پرسلان سخت
همان‌طور که گفتیم خمیر این محصولات از مقاومت بیشتری نسبت به محصولات قبلی دارند. برخی از موارد استفاده از این خمیر را نیز مرور می‌کنیم:
این نوع سرامیک‌ها برای استفاده در راه‌پله‌ها، پیاده‌روها و همچنین نمای ساختمان‌ها پیشنهاد خوبی هستند. همچنین شاید جالب باشد که بدانید از این خمیرمایه برای ساخت انواع مجسمه نیز استفاده می‌شود. از دیگر موارد استفاده از hard-paste porcelain ساخت انواع پیشخوان و البته ساخت انواع گلدان با ابعاد متفاوت است.
کاربردهای پرسلان چینی
پرسلان چینی نام دیگری نیز دارد که به استخوانی شهرت دارد. دلیل این نام‌گذاری نیز شباهت رنگ آن به استخوان است که یک تشبیه هوشمندانه می‌باشد. البته در این نام‌گذاری نرمی استخوان نیز موردتوجه قرار گرفته است. از این چینی برای ساخت گل‌های تزیینی و سایر ساخته‌های هنری می‌توان استفاده نمود.
خلاصه مطلب
در این مطلب درمورد پرسلان و انواع آن صحبت کردیم و با موارد کاربرد آنها نیز آشنا شدیم.
اگر سؤالی در این زمینه دارید، در قسمت نظرات آن را بیان کنید.